Dictionary

[biː, bɪ] v. (I am; he, she, it is; we, you, they are; I, he, she, it was; we, you, they were; been, being)

1. inf. be: be quiet ស្ងៀម, នៅ​ឲ្យ​ស្ងៀម, want to be a soldier ចង់​ធ្វើ​ជា​ទាហាន, will be done tomorrow ស្អែក​ហើយ​ហើយ. The news won't be on tonight ផ្សាយ ឬ បញ្ចាំង.
2. pres. p. being: Being hungry, he ate (ដោយ)​ឃ្លាន​គាត់​ញ៉ាំ​ទៅ. likes being a soldier ចូល​ចិត្ត​ធ្វើ​ជា​ទាហាន, It's being done កំពុង​តែ​ធ្វើ.
3. pp. been: He's been ill for 3 days គាត់​ឈឺ​បី​ថ្ងៃ​ហើយ. I've never been there ខ្ញុំ​មិន​ដែល​ទៅ​ទី​នោះ​សោះ. It's been done ធ្វើ​រួច​ហើយ.
4. pres. indic., 1st pers. sg. am: I am sick ខ្ញុំ​ឈឺ. where am I ខ្ញុំ​នៅ​កន្លែង​ណា​ហ្នឹង? I am going tomorrow ខ្ញុំ​ទៅ​ស្អែក.
5. pres. indic., 1st pers. pl., 2nd pers. sg. + pl., 3rd pers. pl. are: We are students យើង​ជា​កូន​សិស្ស. You are ill លោក​ឈឺ. Where are we យើង​នៅ​ត្រង់​ណា​ហ្នឹង? We are working យើង​កំពុង​ធ្វើ​ការ. Those cars are made here ឡាន​ទាំង​នោះ​ធ្វើ​នៅ​(ស្រុក)​នេះ.
6. pres. indic., 3rd pers. sg. is: He is a soldier គាត់​ជា​ទាហាន. Where is he គាត់​នៅ​ឯណា? He is sick គាត់​ឈឺ. He is talking គាត់​កំពុង​និយាយ. The tour is on at nine នឹង​ចាប់​ផ្តើម.
7. p. indic., 1st+3rd pers. sg. was: I was ill last week អាទិត្យ​មុន​ខ្ញុំ​ឈឺ. He was a soldier for 3 years គាត់​ធ្វើ​ជា​ទាហាន​បី​ឆ្នាំ. Where was he this morning ព្រឹក​មិញ​គាត់​នៅ​ឯ​ណា? I was sleeping when you called កាល​លោក​ហៅ​ខ្ញុំ ខ្ញុំ​គេង​លក់. It was done without my knowledge ធ្វើ​ដោយ​ខ្ញុំ​ឥត​ដឹង.
8. p. indic., 2nd pers. sg.+pl., 1st pers. pl., 3rd pers. sg. were: They were soldiers គេ​ជា​ទាហាន. Where were you លោក​នៅ​ឯ​ណា? We were lost យើង​វង្វេង. They were talking គេ​និយាយ. They were killed គេ​ត្រូវ​ស្លាប់.
9. pres. subj. were: If it were true បើសិន​ជា​ពិត, If he were here បើ​គាត់​នៅ​ទី​នេះ, If I were a doctor បើ​ខ្ញុំ​ជា​គ្រូ​ពេទ្យ, If they were going បើ​គេ​ទៅ.
10. Idioms: She is at home នៅ​ឯ, ឋិត​នៅ​ឯ. Is Mr. Brown in នៅ​(ខាង)​ក្នុង? The fire is out រលត់. He was out last night មិន​នៅ, នៅ​ខាង​ក្រៅ. I am up at 6 a.m. every morning ក្រោក. Time is up ដល់​ម៉ោង​ហើយ (អស់​ម៉ោង​ហើយ). It is up to you, it is not up to me ស្រេច​តែ​នឹង. He is for me in everything យល់​ព្រម, ជា​មិត្ត. That word of mine was out at his ears ចេញ​តាម (ឯ). Money is all អស់, ចប់. I want to be with you through my life នៅ​ជាមួយ, ទៅ​ជាមួយ. I am ready to go out រួច​ស្រេច, ប្រុង​ប្រៀប​ស្រេច. I am up with the eye in work today រវល់​ខ្លាំង. To be or not to be, that is a question ស្លាប់ ឬ រស់. We are to serve our Nation ត្រូវ​តែ, មាន​ករណីយ​កិច្ច​ត្រូវតែ. My birthday party is to be next week ឧប្បត្តិក​ឡើង, កើត​ឡើង. My offer for a job was off ត្រូវ​ទាត់​ចោល, មោឃៈ. He is all out to earn money អស់​មធ្យោបាយ. Some people have been up to no good in the war ជួប​ប្រទះ​ហាយន​ភាព. the be-all and end-all (of sth.) គោល​បំណង​ដ៏​សំខាន់​បំផុត, To win the championship was the be-all and end-all of his hopes. Let us finish here for the time being (= for the present).